నదీ ప్రవాహం ..నరుడి కి పాఠాలే

విశాఖ నుంచి ముంబాయ్ విమానం లో ప్రయాణిస్తూ ..
కిటికీ సీట్ లో కూర్చుని ..చూసాను ...
ఒక నది వంకలు తిరుగుతూ ప్రయాణం చేస్తూ కనిపించింది ..
నది ఎంత సజీవం గా కనిపించిందో ,
నిరంతరం నది అలా ప్రవహిస్తూ ఉంది ..
ఎక్కడా ఆగ లేదు ,ఎక్కడా అలుపన్నది లేదు ..
చిన్న చిన్న పిల్ల నదులు వచ్చి కలుస్తున్నాయి ..
భూమి వాలు , భూమి తీరు ని బట్టి నదీ ప్రవాహం
తన తీరు ని మార్చుకుంటూ నడుస్తోంది ..
ఎన్నెన్ని మలుపులో .. భూమి ని సారవంతం చేయాలని
అన్న ధృఢ నిశ్చయం తో పయనం అవుతున్న నదీమ తల్లికి
ఎన్ని వందనాలు అర్పించాలో ..
మనం వ్యర్ధాలు , కాలుష్యాలు కలిపేసి
ఎంత అన్యాయం గా ప్రవర్తిస్తున్నాం ?

నది నన్ను ఎప్పుడూ ఉత్తేజ పరుస్తుంది ..
మన నాగరికత లన్నీ నది ఒడ్డునే ట ..
అవును మనకి జలం ,ప్రాణం తో సమానం ..
జలం ,గాలి ,భూమి లేకుండా మనం మన గలమా ?

నది లో ఎంత స్వాభావికత ?
తన కి తోచిన మార్గం లో తనే నిశ్చయించుకున్న మార్గం లో
గమ్యాలు మార్చుకుంటూ పయనాలు చేస్తుంది ..
పిల్ల కాలువలని తన లో కలుకుంటుంది ..
ఏ అభ్యంతరాలు లేవు ,ఏ సంకోచాలు లేకుండా ..
స్నేహ పూర్వకం గా ..

మర్యాదగా , చేతులు చాచి స్వాగతిస్తూ ..
తన లో కలిపేసుకునే నది ,తల్లి కాదూ ..
ఈ సహజ ప్రవర్తన లో నది తల మానికం ..
ఒడ్డులని ఒరుసుకుంటూ ,
ఆ గమనం లో భూమిని సుసంపన్నం చేస్తూ ..
పచ్చదనం కి ఊపిర్లు పోస్తూ ..
అడవులకి కీకారణ్యాలకి తన చెమ్మ ని అందిస్తూ ,
నది ఎంత సహజం గా ప్రవహిస్తుంది ..

నది గమనం లో కట్టిన ఆ డామ్‌ చూడండి
ఆ వెనకే అనూహ్య మైన పెద్ద సరస్సు చూసారా ?
ఏదీ ఆ వడి ,ఆ పరుగులు ? ఆ సహజ నడకలు ?
అంతవరకూ ఒక స్త్రీ కి సహజం గా లభించే ప్రేమ లా !
వివాహం అనే వ్యవస్థ లో లభించే ఉక్కిరి బిక్కిరి ప్రేమ ,రక్షణ లా
లేదూ ,ఆ సరస్సు , నాలుగు ఒడ్డులని ఒరుస్తూ ..
అక్కడే ఆ గది లోనే ..
అంతా ఆ నాలుగు గోడల మధ్యనే , నీ ప్రేమ ,నీ అనురాగం అని
ఆమె ని , అమ్మ ని బంధించి నట్టూ ..
ఆ సరస్సు ..ఆ పెద్ద సరస్సు ..ఆ లోతైన సరస్సు ..

నది సహజ ఒడిదొడుకులు ఏవీ ?
పిట్ట పాడినట్టూ ,మయూరం ఆడినట్టూ ..
ఆకాశం నుంచి వాన కురిసినట్టూ
నది ప్రవాహం ..ఒయ్యారం గా ..ఏదీ

నది భూమికి అలంకారం ..
ఆమె తనకి తాను అందించుకున్న సింగారం ..
మానవ మాత్రులు కోసం కాదు సుమా !
నది ..నాగరికత పేరున నదీ ప్రవాహాలు
మార్చేసాం , ఆనకట్టలు కట్టేసాం ..
కాలుష్యాలు నింపేసాం ..జీవ ప్రాణుల ఉనికి
విస్మరించాం ..నదిలో ,ప్రవాహం లో పెరిగే జీవ
సంచారం ..మనకి ఎరుకేనా అసలు ?

అనంత ఘోష తో సముద్రం పిలిచే
పిలుపులకి నది స్పందిస్తూ ,ఉరకలు వేస్తూ
కలుస్తుంది ..ఆ మహా సంగమం
గగుర్పాటు కలిగించే సహజ సంగమం ..

ఈ అనంత ప్రయాణం ..ఎన్ని యుగాలుగా
సాగుతూ ..
పిపీలకం లాంటి మనం ...వినమ్రులై
నది ముందు సాష్టాంగ పడి ..
కోరాలి ...నదీమ తల్లీ మమ్మలని కరుణించు అని ..
దౌర్జన్యం తో , దుష్ట బుద్ధి తో
కొనసాగిస్తే ఈ ముందు చూపు లేని చర్యలు
మంద బుద్ది దుశ్చర్యలు ..తప్పదు మరి వినాశనం ..
మనిషీ ...రోదసి నీ జయించడానికి
బయలు దేరావు ..కాస్త నీ కాలు నేల మీద ఆంచి
ముందుకు వేయి నీ అడుగు ..

వామనుడి అవతారం లా అన్నీ
నీకే కావాలి అనుకుంటే ..
తప్పదు మరి ..
వినాశ కాలే విపరీత బుద్ధి అన్నారు కదా ..
నదీల ప్రవాహం ని అనుకరిస్తూ
సహజం గా బ్రతికే నరుల రూపాల ని
ఊహిస్తూ ...

ఈ రోజు ..ఈ ఆలోచనల ప్రవాహం ని
అక్షరీకరించా...

వసంత లక్ష్మి ..