అడగందే అమ్మయినా పెట్టదు .

అమ్మా ! అంటూ తనయ్ పరుగులు పెట్టుకుంటూ వచ్చి ఒళ్ళో వాలి పోయాడు , ' అబ్బా ! అలా మీద పడిపోకురా బాబూ' ఎంత పెద్ద వాడైపోతున్నాడు  అంటూ ముద్దుగా విసుక్కుంటూ లేచాను . 
వాడి కేదోటి చేసి పెట్టాలి సాయంత్రం ఉపహారం ఇప్పుడు . ఈయన మటుకు ఈయన చేతులూపుకుంటూ ఉదయమూ సాయంత్రమూ నడక అంటూ ఇంట్లోంచి పారిపోతారు , తనకి తప్పదు కదా ! చంటివాడు ఎదుగుతున్న పిల్లాడు ,ఇంకా నాలుగో  తరగతి ఇప్పుడు , ఎప్పటికి తేరేను ? తీరేను ? నా బాధ్యతలు అంటూ మొకాలు మీద చేయాంచి   లేస్తూ , ఈ  నరసమ్మ   ఇవాళ కూడా వనిలోకి రాలేదు , తన కష్టాలు తనవి . మొగుడు తాగి వచ్చి కొట్టాడు అంటూ చూపిస్తుంది. నువ్వూ తిరిగి కొట్టు ,ఓ కర్ర పుచ్చుకుని అంటే " అమ్మో ! చంపేస్తాడు " అంటుంది . నాలుగిళ్ళల్లో పని చేస్తూ పోషిస్తున్నది తనే , ఓపిక ఉంటే ,తాగని రోజు పనిలోకి వెళతాడుట లేక పోతే ఇంట్లోనే తాగి పడుకుంటాడుట , తాగి వచ్చి పడుకున్నా ఫరవాలేదు ,ఏదో ఒంక పెట్టి నా వీపు మీద గుద్ది ,చెయ్యి మెలి పెట్టి తన్నకుంటే చాలు అని దణ్ణం పెట్టుకుంటుంది ...ఆడవాళ్ళు అంద రూ ఇంతేనా ? కష్టాలలోనే సుఖాలు వెదుక్కుంటూ ఉంటామా ? 

ఇడ్లీ పిండి తో ఓ ఊతప్పం చేసి పెడితే ఆవురావురమని తిన్నాడు , అదొద్దు ,ఇదొద్దు అంటూ ఒక్క నాడూ వంకలు పెట్టడు ,  అమ్మా ,అమ్ముమ్మా అంటూ ఎలా తోస్తే అలా పిలుస్తాడు ,వీడికి  అమ్మ పోలిక రాలేదు నయం .. అపర్ణ వీడి వయసులోనే ఎంత అల్లరి చేసేది , వేడిగా దోసలు పోస్తే పూరీలు అనేది ,ఇప్పటికిప్పుడు ఎలా వస్తాయే అంటే , ఆయన పోనీ లెద్దూ ,పిల్ల నోరు తెరిచి అడిగింది , ఆ మాత్రం చేసి పెట్టలేవా ? నీకింకేం పని చెప్పూ ఇంట్లో , ఉన్న మా ఇద్దరికీ రుచి గా వేళకి చేసి పెట్టడమేగా ? అంటూ వత్తాసు పలకడం ఒకటి . తండ్రీ కూతురూ ఎంత ఆడుకున్నారు తనతో .  తల్లిగా ఓ మంచి మాట చెపితే చాలు ,వెక్కిరించడం . 

ఇంకా ఏ కాలంలో ఉన్నావు నువ్వు ? ఇప్పుడు అమ్మాయిలు విమానాలు నడుపుతున్నారు అంటూ  ఒకగానొక్క పిల్లని అంత దూరం ఎందుకండీ చదువులకి అన్న నా మాట పెడ చెవిన పెట్టారు .  తన కూతురికేనా స్వతంత్రం ? నాకేది ? అంటూ నిలదీసి ఎందుకో మరి తను అడగలేక పోయింది . ఈనాడు ఇలా ఉన్నారు కానీ వయసు మీద పడి పెళ్ళి అయిన మొదలూ ఎంత సేపూ రుచుల యావ , ఆవ పెట్టి ఆనప కాయ వండూ ,ముక్కల పులుసు లో ముక్క బాగా ఉడకాలి అంటూ ఎన్ని రకాలు చేయించుకునే వారు . ఏనాడూ ఒక్క మంచి మాట లేదు ,ఎంత సేపూ వంకలు పెట్టడమే , అతనికి నచ్చినట్టు వంటలు చేసి పెట్టడమే నా ఉద్యోగం నాకంటూ మరో వ్యాపకం లేదా ? అని ఒక్క నాడూ నోరు విప్పి అడగలేదు తను . అడగందే అమ్మ అయినా పెట్టదు అని సామెత ,తనదేనా తప్పు ? 

అపర్ణ అదే కదా అంది , అమ్మా ! నువ్వు ఎప్పుడూ నాన్న మాట ఎందుకు వింటావు ? నీ ఇష్టం అంటూ ఏమీ లేదా ? అని . 

రెండు ఊతప్పాలు గబ గబా తిని , తిన్న కంచం వంటింటి సింక్ లో  పడేసి , అమ్మా ! కిందకెళ్ళి ఆడుకుంటాను , వచ్చి చేస్తాను లే హోం వర్క్ అంటూ తుర్రు మన్నాడు తనయ్ . అబ్బ !  ఎంత తేడా  తల్లీ కొడుకులకి , ఇవాళెందుకో అపర్ణ చాలా గుర్తు వస్తోంది , కోరుకున్నది చేతిలోకి వచ్చి పడిపోవాలి అనేది కూతురి లక్షణం . అలా గడిచిపోయింది తనకి .

ఇప్పుడు ఎంతయిందో సమయం ఆ అమెరికా లో , ఏమిటో ఎన్ని సార్లు చెప్పినా ఆ గంటల తేడా తన బుర్రలోకి ఎక్కదు .. అంత దూరమ్లో ఉంది పిల్ల అని బాధ వల్లనో ,ఏమో ! 

బెంగుళూరులో బీ టెక్ అంటూ వెళ్ళింది , అప్పుడే అమ్మో ఎంత దూరం లో చదువా  అని మనసుకి కొంచం బెరుకు కలిగింది , ఇంకా చిన్న పిల్ల కదా ,  ఎవరి ఆకర్షణలో పడిపోతుందో ,ఆ వయసు ఉద్రేకం వేడి తనకి తెలియనివా ! నీదంతా  ఇంకా పాత చింత కాయ పచ్చడి చాదస్తం , అంటూ తండ్రీ కూతురు కలిసి తన మాటలని వేళాకోళం చేసారు . అదేమిటో నా పట్ల అంత పాత కాలం నాటి మొగుళ్ళ ఆధిపత్యం చూపించే ఆయన కూతురి మీద మటుకు అవ్యాజ ప్రేమ చూపిస్తూ సర్వ స్వతంత్రాలూ  ఇచ్చేసారు . తల్లిగా తను ఏవో నాలుగు మంచి మాటలు  చెప్పినా కొట్టి పడేసే మొండితనం అపర్ణకి ఎవరు ఇచ్చారు .. ఈయనేగా ! 

ఒక బాధ్యత అయింది అని ఊపిరి పీల్చుకుని , కాస్త విశ్రాంతిగా ఉందాం అనుకునే సమయానికి తనకి మళ్ళీ మొదటికి వచ్చినట్టయింది .. ఈ పిల్లాడిని తెచ్చి తన ఒళ్ళో పడేసింది . 

అపర్ణ ఈ రోజు వచ్చి , అమ్మా నా పిల్లాడినివ్వు ,నే తీసుకు వెళిపోతాను అంటే తనకి గుండె గొంతులోకి రాదూ ! ఎంత ముద్దుల మనవడు తన తనయ్ , తల్లి పోలిక ఎందులోనూ లేదు , అమ్మమ్మా ! కూర్చో  ,నేను పెడతాలే కంచాలు బల్ల మీద అంటాడు , ఎవరు చెప్పారని ? తనకి ఆ మాటకే కళ్ళమ్మ ట నీరు గిర్రున తిరుగుతాయి . ఎందుకో అంత బేలగా ఉంటుంది తన మనసు . తన కూతురి స్వతంత్ర భావాల్లో  తనకి ఆవగింతైనా ఉంటే బాగుండేది కదా ! 'అపర్ణా !  నీకు నచ్చిన వాడిని మొండి పట్టు పెట్టి పెళ్ళి చేసుకున్నావు సరే , మూడేళ్ళు తిరక్కుండా వాడికీ నాకూ పడదు అంటూ , పొరపాటు జరిగింది ,ఆలోచించలేదు ఇప్పుడు నాకు మూడో నెల , ఉంచుకోనా ,తీయించుకోనా? అంటూ అమ్మ ని అడిగావు , మీ నాన్న నీ మాట అడగలేదే ! 'అంటూ తను నిలదీసేది కదా ! అలా అనలేక పోయింది తను . అదేమిటే , పసి వాడి ప్రాణాల ఉసురు కూడా పోసుకుంటావా ? నేను లేనూ ! అని అనేసింది ఆవేశంగా , దాని ఫలితమే ఈ వయసులో మళ్ళీ బడికి లంచ్ డబ్బాలు కడుతూ , వాడిని పెంచడం . 

పవన్‌ ఎంత బుద్ధిమంతుడు , తనకి చదువులో ఎంతో సాయం చేసేవాడు అంటూ ఎన్ని కబుర్లు చెప్పేది సెలవులకి వచ్చినప్పుడల్లా ,అప్పుడే తనకి అనుమానం వచ్చింది. ఈ స్నేహం ఎలా మలుపులు తిరుగుతుందో అని , ఈయన ఒక్క మాట కూడా అడిగే వారు కాదు , అందుకే కాలేజ్ కబుర్లన్నీ ఆయనకే చెప్పేది , తను వెళితే చాలు మాట మార్చేసేది , ఎంత చిన్న బుచ్చుకునేది తను , పోనీ ఈయనైనా అమ్మకీ చెప్పు ,నీ బెంగుళూరు కబుర్లు అని ఒక్క మాట అనే వారు కాదు . అదేమిటో తనని చూస్తేనే  వాళ్ళిద్దరికీ లోకువ . 

నిన్నటికి నిన్న చాలా బడలికగా ఉండి ,ఉదయమే లేవ లేక పోయింది ,  మీరు ముందు లేస్తారు కదా ,ఈ పూటకి ఆ నడక మాని , తనయ్ కి కాస్త డబ్బా సర్ది పెడతారా ? నాకు చాలా ఒళ్ళు నొప్పులూ భారంగా ఉంది అంటే ,ఏమన్నారు ? ఆ వంటింట్లో ఏవెక్కడ ఉన్నాయో నాకేం తెలుసు , ఎలాగో ఓపిక చేసుకుని నువ్వే లేచి ఆ డబ్బా కట్టేసి వాడిని పంపించేయ్ , వాడేం చిన్న పిల్లాడు కాదు , నువ్వేం వాడికి నీళ్ళూ పోయాలా ? బట్టలు వేయాలా ? అంటూ తన మటుకు తాను వెళ్ళి పోయారు . ఉక్రోషం తో కళ్ళల్లో నీళ్ళు తిరిగాయి ..ఏం చేస్తుంది ,తప్పదు కదా , లేచి వాడిని పంపించి వచ్చి పడుకుంది .  తనకీ ఓపిక తగ్గిపోతోంది ? ఎన్నాళ్ళు వాడిని చూడగలనో ? 

అపర్ణ లాగా తను కూడా తన మనసులో మాట ధృఢంగా ఎందుకు చెప్పలేక పోతోంది , మనవడి బాధ్యత తన ఒక్కర్తి దేనా ? 

ముందు ఎమ్మెస్ అంటూ వెళ్ళింది ,అదయ్యాక , మంచి ఉద్యోగం రావాలంటే పీ హెచ్ డీ చేయాలి నాన్నా ! అని ఆయనతో ఒక్క మాట చెప్పేసి ఆ చదువు మొదలు పెట్టింది . ఈ లోపల కలిసి పని చేస్తున్నాం అంటూ జేంస్ అనే అమెరికన్‌ అబ్బాయిని ప్రేమిస్తున్నాను , మా ఇద్దరికీ కుదురుతుందో లేదో అని ముందు చూసుకుని ఆ తరవాతే పెళ్ళి చేసుకుంటాం ,మొదటిసారి లాగ కాదు ,ఆ పవన్ ఒట్టి .....అంటూ మరో బాంబ్ పేల్చి ,ఈ సారి ఈయనకీ కోపం తెప్పించింది . 

సప్త సముద్రాల అవతల ఉంది ,తన సంపాదన తనకి ఉంది ,ఏం చెప్పగలం తనకి .. ఈయన కొంచం కుంగి పోయారు ఈ సారి , తన కూతురు  చెప్పిన ఆ మాటకి . తనయ్ కైతే వాళ్ళ అమ్మ ఊసే పట్టదు ,హాయ్ అమ్మా ! అంటాడు ఫోన్‌ చేస్తే , అమ్ముమ్మ తో మాట్లాడు అంటూ నాకిచ్చేసి పారిపోతాడు , పెద్ద వాడవుతున్నాడు ,వాడి మనసులో ఏం ఉందో ? ఎంతైనా అమ్మా నాన్న సరి తూగగలమా ? 

ఈరోజు ఉదయం లేచిన మొదలూ అపర్ణ ఆలోచనలే , ఎన్ని సార్లు తలచుకున్నానో , ఎలా ఉందో ఏమిటో ? 

సాయంత్రం నడక అయింది , దీపాలు పెట్టే వేళకి ఈయనా ,తనయ్ ఇద్దరూ వచ్చారు , పొద్దున్న తడిపి పెట్టుకున్న పిండితో మాకు ఓ నాలుగు పుల్కాలూ , ఏదో ఓ కూర ,వాడికి కాస్త అన్నం పడేయాలి ,ఏ పూటకా పూట వంట అలవాటు మాన లేక పోతోంది  . 

ఇన్నాళ్ళు చేస్తున్న పనులే ఇప్పుడు భారం అనిపిస్తున్నాయంటే , తన శరీరం ఇస్తున్న సూచనలు పటించుకోవాలి తప్పదు .. ఆ రోజే రాత్రి ఫోన్‌ అపర్ణ నుంచి , అమ్మ ఉందా ! అంటూ నన్ను పిలిచి నాతో మాట్లాడింది  అమ్మా ! నీ మీద పెద్ద భారం పడేసాను ,నాకు తెలుసు , నా మంచి కోసం నువ్వు చెప్ప బోయే మాటలన్నీ నీ గొంతులోనే ఆపేసాను , ఈ జేంస్ తో కూడా నాకు సరి పడేటట్టు లేదు , ఈ పీ హెచ్ డీ అవగానే నేను మన దేశం వచ్చి ఏదో మంచి ఉద్యోగం చూసుకుని తనయ్ ని నాతో తీసుకు వెళతాను అమ్మా ! మీరు కూడా ఇంక వచ్చి నా దగ్గరే ఉండొచ్చు .. నీ ఆరోగ్యం జాగ్రత్త అమ్మా ! అంటూ మాట్లాడే సరికి నాకు కళ్ళల్లో నీళ్ళు గిర్రున తిరిగాయి .. పిచ్చి పిల్ల అంటూ ! 

తరం తరం నిరంతరం అమ్మ మనసులు మటుకు ఒక్కటేనేమో ! తమ వారిని కడుపులో పెట్టుకుని చూసుకోవడం , మేం ఉన్నామని ఎంత నమ్మకంతో వదిలి వెళ్ళింది తన కొడుకుని మా దగ్గర  .

అపర్ణ మాటలు ఇచ్చిన ధైర్యంతోనే కాబోలు మర్నాడు నేను మంచం మీద నుంచి మెలకువ వచ్చినా కదలలేదు .. ఏమోయ్ సుభద్రా ! లేస్తావా ! ఇంకా మేలుకొలుపులు పాడాలా ? అంటూ హాస్యాలు ఆడుతున్న కృష్ణారావు అంటే మా ఆయనకి స్పష్టం గా చెప్పాను " మీ మనవడి మంచి చెడ్డా , ఆకలీ అనుపానం చూడాల్సింది మనం ఇద్దరం ,  ఇక నుంచీ అది నా ఒక్కర్తి వల్ల అయే పని కాదు , నా మాట పెడ చెవిన పెట్టి , మీ అమ్మాయిని ముద్దు చేసి , గారాబం చేసి , బాధ్యత తెలియకుండా పెంచారు , అయినదేదో అయింది , ఇప్పుడు వీడి భారం మోయడం నా ఒక్కర్తి వల్లా కాదు , నేనూ నా ఆరోగ్యం సంగతి చూసుకోవాలీ ,ఉదయం నడక మొదలు పెట్టాలి  , మీరు ఒప్పుకుంటే ఓ వంట మనిషిని పెట్టుకుందాం ,కాదూ కూడదు అంటే ,మీరూ నాకు సాయం చేయాలి వంటింట్లో కి వచ్చి ,ఏవి ఎక్కడ ఉన్నాయో ఒకట్రెండు రోజులు చూస్తే అదే అర్ధం అవుతుంది , మీ ఆఫీసు లో ఫైల్స్ అవీ ఎలా తెలుస్తాయో ,ఇదీ అంతే , ఏం బ్రహ్మ విద్యా ఏమిటి ? " నా కంఠం లో ధృఢత్వం నాకే ఆశ్చర్యం కలిగించింది .. 

' అలాగే ,అలాగే అలాగే చేద్దాం ..ఏదో నువ్వు సాగుతున్నావు కదా అని నేనూ ఆ మాట అనలేదు , నీ ఇష్టమే , వంట మనిషిని పెట్టుకుందాం , ఈ డబ్బంతా మనం ఏం చేస్తాం ?  అపర్ణ నెల నెలా వాడి పేరు మీద కొంత పడేస్తోంది ,నా  అకౌంట్ లో ,ఏం చేయాలి ఆ సొమ్మంతా ! వాడి కోసమైనా  మనం ఇద్దరం ఆరోగ్యం గా ఉండాలి , అలాగే కానీ సుబ్బూ ! ' అనేసరికి .. ఆశ్చరానందాలతో నా మతి పోయింది . 

అడగందే అమ్మ అయినా పెట్టదు ..అంటారు అందుకే .